Zalecenia dietetyczne przywiązują szczególną uwagę do podaży warzyw i owoców, które są źródłem licznie występujących antyoksydantów oraz innych produktów spożywczych, które mają organizm odżywić i dostarczyć mu wszystkich niezbędnych i prozdrowotnie działających związków. Jaką rolę odgrywają znane nam antyoksydanty w prewencji miażdżycy?

Czy witamina C jest konieczna?

Witamina C jest najbardziej znaną witaminą o różnokierunkowym działaniu na organizm człowieka. Jest to związek chemiczny bardzo aktywny biologicznie, bierze udział w wyjątkowo ważnych reakcjach i przemianach, stymulując różnorodne procesy biochemiczne w organizmie. Jedną z ważniejszych funkcji, hamujących procesy miażdżycowe jest możliwość obniżania zawartości cholesterolu całkowitego i LDL, a podwyższanie poziomu frakcji HDL przez witaminę C. Zmniejsza ona zdolność agregacji płytek i zawartość fibrynogenu w osoczu. Ma dobroczynny wpływ na normalizację ciśnienia krwi, czyli zapobiega nadciśnieniu tętniczemu, a tym samym miażdżycy. Witamina C współdziała z hydroksylazami uczestniczącymi w przemianach steroidów, tłuszczy np. cholesterolu do kwasów żółciowych, skutecznie chroni błony przed peroksydacją lipidów błonowych oszczędzając w nich zasoby witaminy E oraz zapobiega utlenianiu LDL, jednak najlepiej w połączeniu ze wspomnianą witaminą E. Bierze udział w odbudowie tkanek podczas gojenia się, uczestniczy w syntezie kolagenu wzmacniającego naczynia krwionośne zapewniając ciągłość śródbłonka. Obniża stężenie glukozy we krwi w stanach hiperglikemii oraz obniża poziom cukru we krwi na czczo u chorych na cukrzycę, przyczyniając się do poprawy zdrowia chorych na cukrzycę i prewencji chorób miażdżycowych. W stresie oksydacyjnym eliminuje nadmiar tlenków azotu do ilości zapewniających kojące działanie na mięśniówkę tętnic, zmniejszając zagrożenie udarem i chorobą niedokrwienną serca. Witamina C odgrywa istotną rolę w prewencji chorób miażdżycy oraz ma niezwykle znaczący wpływ na przeciwdziałanie oraz leczenie wielu innych chorób.

Należy ją uwzględnić w codziennej diecie, jej źródła są łatwo dostępne, znajdziemy ją m.in. w porzeczkach, truskawkach czy w owocach cytrusowych.

Tokoferole i tokotrienole znane jako popularna witamina E.

Termin zbiorczy witaminy E stanowi wszystkie naturalne i syntetyczne tokoferole oraz tokotrienole. Witamina E pełni rolę antyoksydanta, biorącego udział w procesach utleniająco-redukcyjnych przemian pośrednich w organizmie. Zapobiega ona tworzeniu nadtlenków nienasyconych wyższych kwasów tłuszczowych w lipidach błonowych chroniąc przed oksydacyjnym zniszczeniem. Stosowana m.in. w leczeniu zaburzeń mięśniowych oraz chorób serca, a podanie jej krótko po zawale serca może zapobiec rozszerzaniu się sfery uszkodzenia mięśnia. Obniża degradację erytrocytów uwalniając jednocześnie dostarczenie zawartego w nich tlenu do wszystkich komórek organizmu. Skuteczne działanie zapewnia jej połączenie z witaminą C i witaminą A, glutationem i ubichinonem, ponieważ wzmacniają jej działanie, a ich niedobór zwiększa zapotrzebowanie na tę witaminę. Witamina E wzmacnia i przyczynia się do zwiększonej elastyczności naczynia krwionośne oraz obniża krzepliwość krwi.

Bogatym źródłem tokoferoli są oleje roślinne i ryby, także kiełki pszenicy, pełne ziarna zbóż, nasiona. Witamina E naturalnego pochodzenia znacznie przewyższa swój syntetyczny odpowiednik zarówno pod względem działania jak i biodostępności. Hamuje powstawanie miażdżycy i przeciwdziała rozwojowi wielu chorób. Niedobór witaminy E może potęgować stany zapalne w organizmie, zmiany chorobowe w układzie krwionośnym zwłaszcza o charakterze miażdżycowym.

Korzystne działanie antyoksydantów wynika z ich zdolności do usuwania nadmiernych ilości wolnych rodników oraz zapobiegania ich powstawaniu w komórkach organizmu, hamując stany zapalne, chronią przed powstawaniem zmian miażdżycowych. Zwiększanie ilości produktów bogatych w antyoksydanty daje szanse na poprawę warunków życia i obniżenie ryzyka zachorowalności.