Niedługo głodu nie będzie, a otyłość będzie zabijała miliony

Z otyłością mamy do czynienia w momencie, kiedy udział tkanki tłuszczowej przekroczy 25% u mężczyzn i 30% u kobiet! [1] Według klasyfikacji World Health Organization, otyłość pierwszego stopnia zaczyna się po przekroczeniu 30 punktów Body Mass Index. Jest to choroba, która rozwija się dość długo, daje wyraźne objawy w postaci wzrostu masy ciała i odkładania się tłuszczu.

Skala, jaką przybrało występowanie otyłości mrozi krew w żyłach. Prawie 2,8 miliona dorosłych osób rocznie umiera w wyniku nadwagi i otyłości, a liczba ta stale rośnie. [2] W 2010 roku w USA otyła była co trzecia dorosła osoba! [3] W Polsce problem ten narasta, a lekarze i dietetycy biją na alarm. W 1996 roku otyłość dotyczyła 10,3% mężczyzn powyżej 15 roku życia. W 2004 było to już 12,6%, a w 2009 aż 16,6%. Można domniemywać, że obecnie co piąty facet w Polsce jest otyły, jednak nie znamy dokładnych danych. W przypadku kobiet ten wzrost nie był aż tak duży, nie znaczy to jednak, że nie ma się czym martwić. W 1996 otyłych było 12,4% kobiet, 8 lat później 12,5%, a w 2009 15,2%. [4]

Czy wiedziałeś, że: [5]

• Według danych z 2012 r., aż 53% dorosłej populacji krajów OECD ma nadmierną masę ciała, otyłość lub nadwagę?
• W ciągu ostatnich kilkunastu lat, występowanie otyłości w Danii, Szwecji, Norwegii, Francji i Czechach wzrosło o ponad 40% ?!
• Jedną z najważniejszych przyczyn otyłości mogą być zaburzenia w składzie i funkcjonowaniu mikroflory jelitowej?

Za wszystkim stoją bakterie?

Ciało człowieka to niezwykle skomplikowany mechanizm. Oprócz grup tkanek, narządów i układów w naszym ciele żyje setki gatunków bakterii, które razem z grzybami, wirusami i archeonami tworzących mikroflorę. Łącznie składa się na nią aż 10^11 – 10^13 komórek! To właśnie przewód pokarmowy jest miejscem największego zagęszczenia mikroorganizmów.

Jak sugerują najnowsze badania, mikroflora jelitowa bierze udział w kontrolowaniu masy ciała. Ponadto, jest odpowiedzialna za równowagę energetyczną oraz wywoływanie stanów zapalnych. Nic więc dziwnego, że naukowcy doszli do wniosku, iż rola mikroflory musi być związana z patofizjologią otyłości. Dowiedziono, że stosowanie prebiotyków i probiotyków wpływa na skład mikroflory jelitowej. Na wskutek ich działania zmieniają się apetyt, masa i skład ciała oraz funkcje metaboliczne.

Czy to możliwe, że baterie mają aż taki wpływ na masę ciała? W 2006 r. Turnbaugh i inni przeprowadzili badanie na myszach. Dwóm grupom ze sterylnymi przewodami pokarmowymi przeszczepili bakterie jelitowe odpowiednio z jelita myszy otyłych i tych o prawidłowej masie ciała. Następnie karmiono je w identyczny sposób. Efekt? Myszy z bakteriami pochodzącymi od otyłych osobników również stały się otyłe.

Co z tą wiedzą począć dalej?

Otyłość jest bardzo trudna do wyleczenia. Konieczne jest wprowadzenie długotrwałych zmian w diecie, równolegle ze zwiększeniem aktywności fizycznej. W wyniku tych zmian dodatni bilans energetyczny powinien się zredukować. Wiedząc, że na mikroflorę pozytywnie wpływają probiotyki i prebiotyki, można rozważyć włączenie ich do diety po konsultacji ze specjalistą. Mogą one mieć pozytywny wpływ i częściowo zapobiegać również innym chorobom metabolicznym. Zmienić mikroflorę można również wprowadzając do diety mleczne produkty fermentowane, oraz kiszoną kapustę i ogórki. Należy jednak pamiętać, że każdy składnik diety w nieodpowiedniej ilości może odnieść skutek odwrotny do zamierzonego. Warto wobec tego zbadać swój organizm, zidentyfikować niedobory i nadwyżki poszczególnych składników i w oparciu o tą wiedzę zbudować spersonalizowany plan żywienia.